Vorige week stond ik om half drie ‘s nachts in een souterrain aan de Donkerstraat, waar het water uit de gootsteen terugkwam via het doucheputje. Kiek, de bewoonster, had me gebeld omdat ze bang was dat haar hele benedenverdieping onder water zou lopen. Wat begon als een simpele verstopping, bleek een typisch probleem voor oude Harderwijkse huizen: gietijzeren leidingen uit de jaren ’30 die compleet waren dichtgeslibd door decennia aan vetophoping.
In Harderwijk kom ik dit soort situaties bijna wekelijks tegen. De Binnenstad en delen van Hierden hebben nog altijd originele rioleringen uit de vorige eeuw, en die combinatie van historische charme en verouderde infrastructuur zorgt voor unieke uitdagingen bij gootsteen ontstoppen oud huis Harderwijk.
Waarom oude Harderwijkse huizen extra kwetsbaar zijn
Wat veel mensen niet beseffen, is dat de Binnenstad van Harderwijk al sinds 1231 bestaat. Veel huizen daar hebben fundamenten die honderden jaren oud zijn, en de rioleringen zijn vaak niet veel jonger. In de Dorpsstraat en rondom de Vischpoort zie ik regelmatig leidingen van gres en aardewerk, materialen die destijds prima werkten maar nu gewoon aan het einde van hun levensduur zijn.
Het probleem wordt verergerd doordat Harderwijk op de grens ligt tussen de Veluwe en de Randmeren. De grond hier is niet overal even stabiel, vooral niet in de oudere wijken waar vroeger veengrond was. Dat zorgt voor verzakkingen, en oude leidingen kunnen daar niet tegen. Ik zie het vooral in Hierden, waar de dorpskern nog die oude gietijzeren en asbestcementleidingen heeft die langzaam verzakken.
De drukproblemen in Hierden
Tussen haakjes, de waterdruk in de dorpskern van Hierden varieert tussen 2.0 en 2.8 bar. Dat klinkt misschien technisch, maar het betekent dat er op sommige momenten minder druk is om verstoppingen weg te spoelen. Gecombineerd met die oude leidingen krijg je situaties waarin vet en etensresten zich gewoon ophopen. De gemeente heeft aangekondigd dat ze 30% van het netwerk gaan vervangen door de dorpsontwikkeling, maar tot die tijd blijven we dit soort problemen zien.
In oktober zie ik altijd een piek in verstoppingen. De herfstbladeren komen via de dakgoten in het rioolsysteem terecht, en in oude huizen zijn de regenpijpen vaak rechtstreeks aangesloten op het riool. Voeg daar de verminderde waterdruk aan toe, en je hebt een recept voor problemen. Bel direct voor spoedhulp bij verstoppingen: 085 019 57 23.
De echte oorzaken van verstoppingen in oude huizen
Vorige maand was ik bij Yannick in het Buitengebied Harderwijk. Zijn boerderij uit 1890 had al weken last van trage afvoer in de keuken. Hij had alle huismiddeltjes geprobeerd, van soda tot ontstoppingsmiddelen uit de supermarkt. Toen ik met de camera naar binnen ging, zag ik meteen het probleem: wortelingroei.
Die oude gresbuizen hebben verbindingen die niet waterdicht zijn, en de wortels van zijn kastanjeboom hadden zich een weg naar binnen gewerkt. In het Buitengebied zie ik dit constant, omdat veel oude boerderijen omringd zijn door grote bomen. De wortels zoeken actief naar water, en het riool is voor hen een soort buffet.
Vetophoping door moderne kookgewoonten
Maar het meest voorkomende probleem blijft vet. Je kent het wel: je spoelt na het koken even de pan af in de gootsteen. Dat vet lijkt vloeibaar, maar zodra het in die oude, koude leidingen komt, stolt het. En in tegenstelling tot moderne PVC-leidingen met gladde wanden, hebben oude gietijzeren leidingen een ruw oppervlak waar vet zich aan hecht.
In de Binnenstad, waar veel panden monumentale status hebben, zie ik leidingen die zo dik zijn bekleed met vet dat er nog maar een opening van een paar centimeter over is. De oorspronkelijke diameter was 10 centimeter, maar door 50 jaar aan vetophoping is dat gereduceerd tot een fractie. Dan helpt geen enkel huismiddeltje meer.
Waarom standaard ontstoppingsmethoden niet werken
Hier wordt het interessant. Bij een modern huis in Drielanden kan ik gewoon met 200 bar hogedruk naar binnen gaan en alles doorspuiten. Maar bij een pand aan de Hoogstraat uit 1650? Dan moet ik heel anders te werk gaan.
Die oude loden en gietijzeren leidingen zijn na honderd jaar gebruik verzwakt. Te veel druk en je hebt opeens een lekkage. Ik werk daarom meestal met maximaal 100 bar bij oude leidingen, en ik begin altijd met een camera-inspectie. Die investering in een goede camera heeft zichzelf duizend keer terugbetaald, omdat ik zo kan zien waar de zwakke plekken zitten.
Vorige week nog, bij een woning in Drielanden, ontdekte ik tijdens de camera-inspectie dat de gietijzeren leiding op drie plekken bijna doorgerot was. Als ik daar met volle kracht op was gaan spoelen, had ik de hele leiding naar de filistijnen geholpen. In plaats daarvan heb ik geadviseerd om eerst die secties te relinen voordat we gingen ontstoppen. 24/7 bereikbaar voor advies over oude leidingen: 085 019 57 23.
Chemische ontstoppers: een gevaarlijk sprookje
Volgens mij is het grootste probleem dat mensen denken dat een fles ontstopper uit de supermarkt de oplossing is. Bij moderne leidingen kan dat misschien nog werken voor lichte verstoppingen, maar bij oude leidingen is het gewoon gevaarlijk. Die agressieve chemicaliën tasten het al verzwakte materiaal verder aan.
Ik heb situaties gezien waar mensen zo veel ontstopper hadden gebruikt dat de gietijzeren leiding erdoor was aangevreten. Dan ben je niet meer bezig met ontstoppen, maar met leidingrenovatie. En dat is tien keer zo duur.
Moderne technieken voor historische leidingen
Dus hoe pak ik het dan wel aan? Bij oude huizen begin ik altijd met die camera-inspectie. Ik wil precies weten wat voor leidingmateriaal ik heb, waar de verzakkingen zitten, en of er scheuren of wortelingroei zijn. Die informatie bepaalt mijn aanpak.
Voor het daadwerkelijk ontstoppen gebruik ik meestal een veermachine bij kwetsbare leidingen. De HandMatic die ik gebruik heeft een gesloten trommel en traploze snelheidsregeling, waardoor ik heel precies kan werken. De flexibele veer past zich aan de vorm van de leiding aan en kan door scherpe bochten navigeren zonder schade.
Hogedruk met verstand
Als ik wel met hogedruk werk, dan gebruik ik aangepaste spuitkoppen. Voor kalkafzettingen, die je veel ziet in Harderwijk door ons relatief harde water, gebruik ik roterende bolfrezen. Voor wortelverwijdering heb ik speciale kettingfrezen. En ik pas de druk altijd aan het materiaal aan.
Bij Kiek in de Donkerstraat die nacht kon ik gelukkig met aangepaste hogedruk werken. De gietijzeren leidingen waren nog sterk genoeg, maar het was echt een kwestie van de juiste druk en de juiste spuitkop kiezen. Binnen een uur stroomde het water weer normaal af, en ze kon eindelijk slapen. Dat is waar ik het voor doe: mensen helpen op momenten dat ze je echt nodig hebben.
Seizoensgebonden problemen in Harderwijk
Oktober is traditioneel de drukste maand voor mij. De combinatie van bladeren, koeler weer en meer koken in huis zorgt voor een perfecte storm van verstoppingen. In de Binnenstad, waar veel huizen nog originele regenpijpen hebben die op het riool zijn aangesloten, zie ik dan echt een verdubbeling van spoedoproepen.
Maar de winter is eigenlijk nog erger voor oude leidingen. Vorig jaar had ik in januari een spoedhulp bij Loek op het Industrieterrein Lorentz. Zijn bedrijfspand uit de jaren ’50 had leidingen die zo dicht onder het oppervlak lagen dat ze bevroren waren. Niet alleen was de afvoer verstopt, maar door de vorst was er ook nog eens een scheur ontstaan.
Preventie voor de winter
Daarom adviseer ik eigenaren van oude huizen altijd om in september of oktober een inspectie te laten doen. Dan kunnen we kleine problemen oplossen voordat de vorst komt. Een klein beetje preventie bespaart je een hoop ellende in januari, als het vriest dat het kraakt en je opeens een lekkage hebt. Plan nu je winterinspectie: 085 019 57 23.
In de zomer zie ik weer andere problemen. Door droogte kan de grond verzakken, wat vooral oude rioleringen kan beschadigen. En de warmte zorgt voor snellere bacteriegroei in stilstaand water, wat stankoverlast geeft. In het Buitengebied, waar veel huizen op eigen septictanks zitten, is dit extra nijpend.
De nieuwe wetgeving en wat het betekent
Sinds 1 juli 2025 zijn huiseigenaren verplicht om loden drinkwaterleidingen te vervangen. Dit is relevant voor gootsteenontstoppingen omdat ik tijdens mijn werk regelmatig loden leidingen tegenkom. Als ik die zie, informeer ik klanten altijd over deze verplichting.
Het goede nieuws is dat er subsidies beschikbaar zijn van €1.000 tot €2.500. In Harderwijk, met een gemiddelde WOZ van €424.000, is dat een mooie tegemoetkoming. Extra compensatie is mogelijk als er jonge kinderen of zwangere vrouwen in huis wonen. De aanvraag verloopt digitaal en je hebt een offerte nodig van een erkend vakbedrijf.
Relining als alternatief voor breekwerk
Wat ik steeds vaker adviseer bij oude huizen is relining. Hierbij wordt een met kunsthars geïmpregneerde kous in de bestaande leiding gebracht. Na uitharding vormt dit een nieuwe, naadloze buis binnen de oude leiding. Deze methode is ideaal voor monumentale panden in de Binnenstad, waar breekwerk het historische karakter zou aantasten.
Vorige maand heb ik dit toegepast bij een grachtenpand aan de Havendam. De eigenaar had last van terugkerende verstoppingen ondanks regelmatig ontstoppen. De camera-inspectie toonde aan dat de aardewerken riolering op meerdere plaatsen was verzakt. Door middel van relining kon ik het hele systeem renoveren zonder de historische kelder open te breken. De nieuwe kunstharsvoering garandeert nu 50 jaar probleemloze afvoer. Vraag naar relining mogelijkheden: 085 019 57 23.
Praktische tips voor eigenaren van oude huizen
Trouwens, er zijn dingen die je zelf kunt doen om verstoppingen te voorkomen. Een gootsteenzeefje is essentieel, echt waar. Ik zie het verschil tussen huizen die dat gebruiken en huizen die dat niet doen. Die paar euro voor een zeefje kunnen je honderden euro’s aan ontstoppingskosten besparen.
Maandelijks de afvoer doorspoelen met heet water en baking soda helpt ook enorm tegen vetophoping. Geen chemische troep, gewoon heet water en soda. Laat het even inwerken en spoel dan door met heet water. Dit lost het vet op voordat het kan stollen in die koude leidingen.
Wat je absoluut niet moet doen
Gooi nooit koffiedik door de gootsteen. Dat spul plakt als cement aan de binnenkant van oude leidingen. Ook etensresten, vooral rijst en pasta, zijn gevaarlijk omdat ze opzwellen in water. En vet, olie en sauzen? Die horen in een bakje in de prullenbak, niet in je afvoer.
En alsjeblieft, geen chemische ontstoppers bij oude leidingen. Ik kan dit niet genoeg benadrukken. De schade die ik heb gezien door mensen die te enthousiast waren met ontstoppingsmiddelen… Het is niet de moeite waard.
Wanneer je direct moet bellen
Er zijn signalen die aangeven dat je niet moet wachten maar direct moet bellen. Als het water uit je gootsteen terugkomt via andere afvoeren, zoals bij Kiek die nacht, dan heb je een ernstige verstopping in de hoofdleiding. Wachten maakt het alleen maar erger.
Ook als je meerdere afvoeren tegelijk hebt die traag zijn, wijst dat op een probleem dieper in het systeem. Of als je gorgelende geluiden hoort uit afvoeren die je niet gebruikt, dan is er lucht in het systeem door een blokkade. En stankoverlast die niet weggaat? Dat kan wijzen op stilstaand water door een verstopping of zelfs een beschadigde leiding. Bij deze signalen direct bellen: 085 019 57 23.
Spoedhulp op elk moment
Ik werk 24/7 omdat verstoppingen zich niets aantrekken van kantooruren. Die nacht bij Kiek was geen uitzondering, maar regel. Mensen bellen me om twee uur ‘s nachts, op zondagochtend, met kerst. En ik kom altijd, omdat ik weet hoe stressvol zo’n situatie is.
Binnen 30 minuten ben ik ter plaatse in Harderwijk en omgeving. Ik rijd met alle materialen in mijn bus, dus ik kan direct aan de slag. Geen voorrijkosten, geen verrassingen achteraf. Ik geef altijd een vast tarief vooraf, zodat je weet waar je aan toe bent.
De toekomst van oude Harderwijkse leidingen
Volgens mij gaan we de komende jaren een enorme transitie zien. De gemeente heeft plannen om grote delen van het rioolstelsel te vernieuwen, vooral in Hierden waar die 30% vervanging gepland staat. Maar tot die tijd blijven eigenaren van oude huizen afhankelijk van goed onderhoud en vakkundige ontstopping.
De technologie die we nu hebben, zoals camera-inspectie en relining, maakt het gelukkig mogelijk om deze oude systemen nog decennia mee te laten gaan. Het gaat erom dat je de beperkingen kent en er rekening mee houdt. Een oud huis vraagt om andere zorg dan een nieuwbouwwoning, maar met de juiste aanpak hoef je echt niet elke maand de ontstopper te bellen.
En als je dan toch moet bellen? Dan wil je iemand die begrijpt hoe oude Harderwijkse huizen in elkaar zitten. Iemand die het verschil kent tussen de gietijzeren leidingen in Hierden en de asbestcementleidingen in delen van de Binnenstad. Iemand die weet dat je bij een monumentaal pand voorzichtiger moet zijn dan bij een jaren ’70 woning in Drielanden. Voor expertise in oude Harderwijkse leidingen: 085 019 57 23.
Mijn advies? Laat jaarlijks een inspectie doen als je huis ouder is dan 50 jaar. Twee keer per jaar als het echt oud is. Investeer in preventie, gebruik een gootsteenzeefje, en wees voorzichtig met wat je door de afvoer spoelt. En als er toch problemen zijn, aarzel dan niet om te bellen. Liever te vroeg dan te laat, want een kleine verstopping kan uitgroeien tot een grote ramp.
Waarom zijn oude huizen in Harderwijk gevoeliger voor verstoppingen?
Oude huizen in Harderwijk, vooral in de Binnenstad en Hierden, hebben vaak gietijzeren of gresbuizen uit de vorige eeuw. Deze materialen hebben ruwe binnenwanden waar vet en kalk zich gemakkelijk aan hechten. Daarnaast zorgen grondverzakkingen en wortelingroei voor extra kwetsbaarheid. De waterdruk in oude kernen zoals Hierden varieert tussen 2.0 en 2.8 bar, wat minder spoelkracht geeft dan in nieuwere wijken.
Kan ik chemische ontstoppers gebruiken bij oude leidingen?
Nee, chemische ontstoppers zijn gevaarlijk voor oude leidingen. De agressieve stoffen tasten verzwakte gietijzeren en loden leidingen verder aan, wat kan leiden tot lekkages en dure reparaties. Bij oude Harderwijkse huizen adviseer ik natuurlijke alternatieven zoals heet water met baking soda, of direct professionele hulp bij hardnekkige verstoppingen.
Wat kost een spoedoproep voor gootsteen ontstopping in Harderwijk?
Ik werk met vaste tarieven die vooraf worden gecommuniceerd, zonder verborgen kosten of voorrijkosten. De prijs hangt af van de ernst van de verstopping en het type leiding. Bij oude huizen in de Binnenstad of Hierden is vaak camera-inspectie nodig om schade te voorkomen, wat in de offerte wordt meegenomen. Ook bij spoedhulp ‘s nachts of in het weekend hanteren we eerlijke prijzen.
Hoe vaak moet ik mijn oude rioolleiding laten inspecteren?
Voor huizen ouder dan 50 jaar adviseer ik minimaal één keer per jaar een professionele camera-inspectie en reiniging. Bij monumentale panden in de Binnenstad of oude boerderijen in het Buitengebied verhoog ik dit naar twee keer per jaar. Vooral voor de winter is een inspectie aan te raden, omdat bevriezing in oude leidingen tot scheuren kan leiden. Deze preventieve investering voorkomt dure spoedoproepen.
Wat is relining en is het geschikt voor mijn oude Harderwijkse huis?
Relining is een techniek waarbij een kunsthars-geïmpregneerde kous in de bestaande leiding wordt gebracht, die na uitharding een nieuwe buis vormt. Dit is ideaal voor monumentale panden in de Binnenstad waar breekwerk onwenselijk is, of bij moeilijk bereikbare leidingen. De methode verlengt de levensduur met 50 jaar en voorkomt verstoppingen door de gladde binnenwand. Na camera-inspectie kan ik adviseren of relining geschikt is voor jouw situatie.
